8 września 2021 roku, podczas drugiego dnia Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego (MSPO), odbyło się seminarium podsumowujące europejski projekt „OCEAN2020”. Było ono skupione na zakończonym w sierpniu 2021 ćwiczeniu morskim, na Morzu Bałtyckim, związanym z pokazem szerokiej gamy systemów bezzałogowych. Jego celem było zapewnienie możliwości integracji i współdziałania krajów europejskich, w prowadzeniu połączonych morskich operacji wojskowych. Pokaz ten stanowił kolejny ważny kamień milowy tego międzynarodowego przedsięwzięcia, w którym od samego początku brał udział polski uczestnik programu – Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej S.A. (OBR CTM S.A.).

Prezentacja projektu, przeprowadzonego w formie seminarium, którego organizatorem był wchodzący w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ), OBR CTM S.A, miało miejsce na scenie głównej stoiska PGZ, podczas kieleckich Targów MSPO. Wzięli w nim udział przedstawiciele firm tworzących 43 podmiotowe Konsorcjum, powołane do realizacji programu OCEAN2020, którego liderem jest firma Leonardo. Celem projektu była prezentacja potencjału bezzałogowych platform  w zakresie pozyskiwania, analizowania, fuzji i dystrybucji informacji o zagrożeniach bezpieczeństwa w środowisku morskim. Swoje wystąpienia wygłosili m. in.  włoskie Leonardo, szwedzki Saab, litewski Baltic Institute for Advanced Technologies (BPTI) oraz polski OBR CTM S.A.

Harmonogram projektu OCEAN2020 przewidywał przeprowadzenie dwóch połączonych z testami demonstracji (ćwiczeń morskich) wspomnianego potencjału.

Pierwsza z nich miała miejsce na Morzu Śródziemnym i została zrealizowana w listopadzie 2019 r. na wodach Zatoki Tarenckiej.

Druga odbyła się w dniach 25-26 sierpnia 2021 roku na Morzu Bałtyckim, w okolicach szwedzkiej Zatoki Hano. Uczestnicy ćwiczenia zrealizowali dwa założone wcześniej scenariusze. Pierwszy dotyczył reagowania na zagrożenie ze strony szybko poruszających się po powierzchni jednostek morskich, natomiast drugi na zagrożenie ze strony okrętu podwodnego. Zadaniem operatorów systemów bezzałogowych było pozyskanie informacji o obydwu rodzajach zagrożeń oraz ich transmisja do prototypowego europejskiego centrum operacyjnego (EU MOC). W ramach pokazu wykorzystano szerokie spektrum środków t.j.:

• 3 bezzałogowe systemy powietrzne: UAS SW-4 Solo (Leonardo), UAS Patroller  (Safran) oraz UAS Cobra (Bluebear),
• 4 bezzałogowe systemy nawodne: USS   Sea Raider (TNO), USS  Water Strider (IOSB), USS   Enforcer III (Saab), USS Piraya (Saab),
• 5 bezzałogowych systemów podwodnych: UUS   DeDAve  (IOSB),  UUS  Oceanscan (TNO), UUS  Biondo  (CMRE), UUS  Sea Wasp  (Saab) oraz UUS Gavia (MW Portugali),
• 4 jednostki morskie (polski niszczyciel min ORP “Czajka”, szwedzki poławiacz torped HMS “Pelikanen”, niemiecki statek badawczy „Planet” oraz litewski patrolowiec „Žemaitis”),
• satelita do radarowej obserwacji basenu Morza Śródziemnego COSMO SkyMed  (e-GEOS),
• samolot wyposażony w radar nowej generacji niemieckiej spółki Hensoldt,
• prototyp EUMOC (Maritime Operation Centre) usytowane w Brukselii (firmy Indra, IOSB).

Podczas ćwiczeń uzyskano założone cele, jakimi było: przeprowadzenie fuzji danych pozyskanych z dostępnych systemów sensorycznych oraz współpraca w zakresie autonomiczności zarówno pomiędzy różnorodnymi pojazdami nawodnymi, podwodnymi, powietrznymi, jak i pomiędzy środowiskiem wielodomenowym i środowiskiem umiejscowionym „poza teatrem działań”. Ponadto zwiększono zakres integracji danych z prototypem europejskiego centrum operacyjnego komponentu morskiego (Martime Operational Centre – EUMOC).

„.Ośrodek został zaproszony do udziału w programie, dzięki swojemu doświadczeniu zebranemu w ramach projektowania systemów dowodzenia, a także dzięki stałemu zainteresowaniu poszukiwaniem  innowacyjnych rozwiązań w tym obszarze. Nasz udział w nim należy odbierać w wielu aspektach, albowiem rezultaty prac osiągnięte w ramach programu umożliwią budowanie wspólnego w Unii Europejskiej  kierunku rozwoju systemów odpowiedzialnych, za tworzenie świadomości sytuacyjnej i wczesnego identyfikowania zagrożeń. Dodatkowo w przypadku OBR CTM S.A. znajdą one zastosowanie w procesie projektowania przyszłych systemów walki, wysoce nasyconych technologią i informacją – podsumował Tomasz Bajer kierownik projektu OCEAN 2020 – OBR CTM S.A.

Finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach PADR (grant nr 801697), projekt OCEAN2020 od czasu jego uruchomienia w kwietniu 2018 r. realizował szeroko zakrojone prace badawcze i technologiczne, aby osiągnąć punkt, w którym przeprowadzono dwie demonstracje – ćwiczenia morskie. Konsorcjum było zaangażowane w ogromną ilość analiz dotyczących rozwiązań, projektowania systemów, rozwoju technicznego oraz integracji poszczególnych systemów. Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronie internetowej OCEAN2020 oraz w arkuszu informacyjnym.